Office 95 Pⁿfleri

6. G▄N
EXCEL ╓╨REN▌YORUZ
"Word sizi pek fazla zorlamam²■t². Biraz zaman ay²r²rsan²z Word'ⁿ tⁿm detaylar² ile ÷≡renirsiniz. Ama Excel τok daha karma■²k bir program. ▄stelik kullan²m alanlar² τok geni■ olabilir."
Bugⁿn Excel ÷≡renmeye ba■layacakt²k. ▌■in ba■²ndan g÷zlerini korkutmak istemiyordum, ama Excel'i tⁿm i■levleri, tablolama, veri taban² ve makro ÷zellikleri ile ÷≡retmek, ÷yle 4 gⁿne s²≡d²r²labilecek bir ■ey de≡ildi. Zaten onlar da raporlar²nda Excel'in ancak %20'sini kullanabileceklerdi. Bu yⁿzden Word'de oldu≡u gibi bir y÷ntem izleyip, verimli τal²■abilmeleri ve hesap tablolar²n² dⁿzenleyebilmeleri iτin pratik pⁿf noktalar² ÷≡retecektim. Amac²m, raporlar²n² bir an ÷nce haz²rlamalar²n² sa≡lamakt². Excel'in karma■²k detaylar²n² PC World'de sⁿrekli yay²nlanan Excel sayfalar²n² takip ederek ÷≡renebilirlerdi.
"Hⁿcrelere veri girmeyi, basit fonksiyonlar² kullanmay² biliyoruz" dedi Elif, "Ama bunlar yeterli de≡il. Tablolar² Word belgelerinin iτine yerle■tirmek, grafikler haz²rlamak, sorunsuz yaz²c² τ²k²■lar² almak istiyoruz."
"Korkmay²n, benimle i■iniz bitti≡inde, d÷rt d÷rtlⁿk bir rapor haz²rlayabilecek durumda olacaks²n²z. Sab²rs²zland²≡²n²z² g÷rⁿyorum. ╓yleyse hemen ba■layal²mà"

╓ZEL B▌R EXCEL
52. Excel'de τal²■²rken belgelerimizin belirli aral²klarla otomatik olarak kaydedilmesini sa≡layabilir miyiz?
Araτlar*▌τine Ekle (Tools*Add-Ins) komutunu τal²■t²r²n. Ekrana gelen diyalog kutusunda Otomatik Kaydet (AutoSave) seτene≡ini i■aretleyip Tamam dⁿ≡mesine bas²n. Art²k Araτlar (Tools) menⁿsⁿnⁿ aτt²≡²n²zda Otomatik Kay²t (AutoSave) seτene≡inin eklendi≡ini g÷receksiniz. Bu komutu τal²■t²r²nca ekrana Otomatik kaydetme ayarlar²n² yapabilece≡iniz bir diyalog kutusu gelecektir. Otomatik kaydetme aral²≡² ve buna benzer di≡er bir sⁿrⁿ seτene≡i buradan ayarlayabilirsiniz.

53. Excel tablolar²m² ka≡²da d÷kerken ⁿstbilgi ve altbilgi alanlar²nda de≡i■ik, kendime ÷zel bilgiler yazd²rmak istiyorum. ╓rne≡in bas²lan sayfan²n ba■l²≡², sayfay² haz²rlayan ki■inin ad² vs.. gibi. Bunu nas²l ba■arabilirim?
Excel5.0 ile τal²■ma sayfalar²n²z² ka≡²da d÷kerken alt tarafa ÷zel bilgiler yazd²rmak istiyorsan²z, Dosya*Sayfa Yap²s² (File*Page Setup) komutunu τal²■t²r²n. Ekrana gelecek olan diyalog kutusunun ▄stbilgi/Altbilgi (Header/Footer) sekmesine gidin. Burada ⁿstbilgi (header) ve altbilgi (footer) alanlar²n² ÷zelle■tirebilir, bu alanlara yaz²lacak olan bilgileri a■a≡² do≡ru aτ²lan listelerden seτebilirsiniz. Excel 95 sizin iτin bir dizi seτenek haz²rlam²■t²r. Bu seτenekler aras²nda kendinize uygun olan seτene≡i bulamazsan²z ╓zel ▄stbilgi (Custom Header) veya ╓zel Altbilgi (Custom Footer) dⁿ≡melerinden birine bas²p ekrana gelecek olan diyalog kutusunda istedi≡iniz ÷zel ayar² yapabilirsiniz.

54. Bir hⁿcreye yazd²≡²m²z rakamlar bazen ondal²k kesir basamakl², bazen TL eklenmi■ olarak g÷rⁿnⁿyor. Bazen de yazd²klar²m tarihe d÷nⁿ■ⁿveriyor. Bunun nedeni nedir?
Bunun nedeni, seτti≡iniz hⁿcrelerin biτiminin kullanma amac²n²zdan farkl² biτimlenmi■ olmas². Bu durumu dⁿzeltmek iτin, hⁿcre veya hⁿcreleri seτin, sa≡ fare tu■u ile ⁿzerine t²klay²p Hⁿcreleri Biτimle (Format Cells) komutuna t²klay²n. Kar■²n²za gelen diyalog kutusunun Say² (Number) b÷lmesindeki listede, Genel, Say², Para Birimi, Tarih, Zaman gibi seτenekler g÷receksiniz. Bunlar hⁿcrenin biτimini belirler. Bu diyalog kutusunun sa≡²ndaki pencere iτinde ise bu biτimlerin farkl² tⁿrleri yer al²r. Her birinin ⁿzerine geldi≡inizde aτ²klamas² diyalog kutusunun ⁿzerinde g÷rⁿnⁿr, ama bir ÷rnek vererek konuyu daha iyi aτ²klayal²m: Hⁿcreye yazd²≡²m²z rakam²n ondal²k kesirden sonra iki hanesinin g÷rⁿnmesini istiyorsak, Hⁿcreleri Biτimle diyalog kutusunda Say² seτene≡ini seτin; Ondal²k Yerleri (Decimal places) k²sm²na 2 yaz²n. Excel ondal²k kesrini virgⁿl (,) olarak g÷sterir. Buradaki 1000 Ayrac² Kullan (Use 1000 Seperator) seτene≡ini i■aretlerseniz, rakam sondan itibaren ⁿτer hanede bir nokta (.) ile ayr²lacakt²r (÷rne≡in 345 bin, 345.000,00 olarak g÷sterilir).

55. Para birimi girdi≡imiz hⁿcrelerde hep TL τ²k²yor. Bazen para birimi olarak ABD dolar² da ($) kullan²yoruz. Hⁿcre biτimlerini kendimiz belirleyemez miyiz?
Default para birimini Windows 95 belirler. Bunu Denetim Masas²*B÷lgesel Ayarlar*Para Birimi (Control Panel*Regional Settings*Currency) b÷lmesinden de≡i■tirebilirsiniz. Ancak yapaca≡²n²z de≡i■iklik tⁿm belgelerinizi etkiler. Baz² hesap tablolar²nda TL, baz²lar²nda $ i■areti kullanacaksan²z, Excel size hⁿcreleri ÷zel olarak biτimleme seτene≡i sunar. ╓zel biτimlemek istedi≡iniz hⁿcreleri seτip ⁿzerlerine sa≡ fare tu■u ile t²klay²n ve Hⁿcreleri Biτimle*Say² (Format Cells) komutunu τal²■t²r²n. Kar■²n²za gelen diyalog kutusunun Say² (Number) b÷lmesine girip listeden ▌ste≡e Uyarlanm²■'² (Custom) seτin. Tⁿr (Type) k²sm²n²n alt²ndaki listede baz² haz²r rakam formatlar² g÷receksiniz. Bunlardan sizin iτin uygun olan²n² seτin. ╓rne≡in seτti≡iniz hⁿcrede 3455 yaz²yorsa ve listeden #.##0,00 seτene≡ini i■aretlemi■seniz, gerτek rakam 3.455,00 olarak g÷rⁿnecektir. Rakam²n²z²n nas²l g÷rⁿnece≡ini diyalog kutusunun ╓rnek (Sample) k²sm²nda g÷rebilirsiniz. Son olarak Tⁿr k²sm²nda g÷rⁿnen biτimin sonuna bir bo■luk b²rak²p $ i■aretini yaz²n. Tamam dⁿ≡mesine t²klad²≡²n²zda hⁿcrede 3.455,00 $ yazd²≡²n² g÷receksiniz.

56. Excel'i her aτt²≡²mda yaz²tipi, ⁿstbilgi ve altbilgi alanlar², kenar bo■luklar², k²lavuz τizgileri default olarak geliyor. Bu default de≡erleri de≡i■tiremez miyiz?
Bu ayarlar²n baz²lar²n² Araτlar*Seτenekler (Tools*Options) komutu ilke aτ²lan diyalog kutusunun τe■itli b÷lmelerinden de≡i■tirebilirsiniz, ancak hepsini de≡il. Bunun daha de≡i■ik bir yolu var: Excel'de yeni bir kitap (workbook) aτ²n ve yaz²tipinden, altbilgi ve ⁿstbilgi alanlar²na, kenar bo■luklar²ndan k²lavuz τizgilerinin g÷rⁿnⁿp g÷rⁿnmeyece≡ine her ■eyi istedi≡iniz gibi dⁿzenleyin. Sonra bu kitab² Excel program²n²z²n bulundu≡u klas÷rⁿn alt²ndaki XLStart klas÷rⁿne K▌TAP.XLT ad²yla kaydedin. (▌ngilizce Excel 95 kullan²yorsan²z bu dosyay² BOOK.XLT ad²yla kaydedin.) Art²k Excel'i her aτt²≡²n²zda kendi belirledi≡iniz default de≡erlerle kar■²la■acaks²n²z.


BUNLARI DA B▌L▌N!
57. Excel Sayfas²z Aτ²ls²n. Excel'i her aτt²≡²n²zda, kar■²n²za bo■ bir kitap sayfas² gelir. Mevcut bir Excel dosyas²n² aτacaksan²z, bu sayfa bo■u bo■una aτ²lm²■ olur. Excel'in sayfas²z olarak aτ²lmas²n² istiyorsan²z, masaⁿstⁿnde bir Excel k²sayolu yarat²n. Bu k²sayola sa≡ fare tu■u ile t²klay²p ╓zellikler (Properties) komutunu τal²■t²r²n. K²sayol (Shortcut) b÷lmesinin Hedef (Target) k²sm²nda yaz²l² program yolunun sonuna /E parametresini ekleyin.
58. Ondal²k ve Basamak Ayraτlar². Excel'de ondal²k ayrac² default olarak virgⁿl (,), binlik hane ayrac² nokta (.) i■aretleri ile g÷sterilir. Asl²nda bunu Windows 95 belirler. Ondal²k ayrac²n²n nokta, binlik basamak ayrac²n²n virgⁿl olmas²n² istiyorsan²z, Windows 95'te Denetim Masas²*B÷lgesel Ayarlar*Say² (Control Panel*Regional Settings*Number) b÷lmesine girin. Arad²≡²n²z ayarlar² burada bulacaks²n²z.
59. Sayfalara ▌sim. Bir Excel τal²■ma kitab²n²n sayfalar² Sayfa1, Sayfa2,à olarak isimlendirilmi■tir. Bunlara ÷zel bir isim vermek istiyorsan²z sayfa sekmesinin ⁿzerine τift t²klay²n, yeni sayfa ismini girip Tamam dⁿ≡mesine t²klay²n.
60. ╓zel Dⁿ≡meler. Excel araτ τubuklar²nda bulamad²≡²n²z dⁿ≡meleri ar²yorsan²z, araτ τubu≡una sa≡ fare tu■u ile t²klay²p ╓zelle■tir (Customize) komutunu τal²■t²r²n. Her bir kategoriyi seτti≡inizde, yan tarafta kullanabilece≡iniz dⁿ≡meleri g÷receksiniz. Bu dⁿ≡melerin ⁿzerine t²klad²≡²n²zda, diyalog kutusu ⁿzerinde aτ²klamas² belirecek. Bu dⁿ≡meleri fare ile araτ τubu≡una sⁿrⁿkleyip b²rakabilirsiniz.
61. Belgelere Kolay Ula■²m. Excel ile haz²rlad²≡²n²z belgeleri belirli bir klas÷r alt²nda tutuyorsan²z, Dosya*Aτ komutuyla direkt kar■²n²za bu klas÷rⁿn τ²kmas²n² isteyebilirsiniz. Bunun iτin Araτlar* Seτenekler*Genel (Tools*Options*General) b÷lmesine girin. "Varsay²lan dosya yeri" (Default file location) b÷lmesine Dosya Aτ komutu ile aτ²lmas²n² istedi≡iniz klas÷rⁿn yolunu yaz²n.


8.G▄N
PRAT▌K EXCEL P▄FLER▌
Mⁿ■terilerim, Excel'i daha rahat kullanabilmek iτin ÷≡rendikleri ÷zelle■tirme numaralar²n² ak■am denemi■, sabah ta raporlar²n² haz²rlayabilmek iτin kafalar²nda pek τok soruyla gelmi■lerdi. "Acele etmeyin" dedim, "bugⁿn s²rada pratik Excel pⁿf noktalar² var. Bunlar² da ÷≡renin, yar²n raporunuzu dⁿzenlemek iτin soraca≡²n²z sorulara geτerizà"

62. Hⁿcrelerde formⁿller kullanarak hesaplama yapt²r²yoruz. Bulunan de≡erleri ba■ka sayfalar²n ba■ka hⁿcrelerinde de kullanman²n pratik bir yolu var m²?
Diyelim ki, Sayfa1'in D sⁿtununa mart ay² giderlerini kalem kalem girdiniz ve sⁿtun sonunda tⁿm giderleri toplay²p mart ay² giderlerini buldunuz. Bu toplam² ba■ka hⁿcrelerde kullanacaksan²z kopyalay²p yap²■t²rmak yetmez; τⁿnkⁿ formⁿlde hⁿcre adresleri yeni hⁿcrenin konumuna g÷re de≡i■ir; yani bir anlamda de≡erler de≡il formⁿl kopyalan²r. Yap²lacak i■, formⁿlⁿ de≡il hⁿcre adresini kopyalamakt²r. ╓rne≡in mart ay² toplam², Sayfa1'in D5 hⁿcresinde ise bunu ba■ka bir sayfadaki ba■ka bir hⁿcreye kopyalarken =Sayfa1!D5 formⁿlⁿnⁿ kullanman²z gerekir. Bunun pratik yolu ise, kaynak al²nacak hⁿcrelere bir ad vermektir. ╓rne≡in, orijinal mart ay² toplam²n²n bulundu≡u hⁿcreyi seτip Ekle*Ad*Tan²mla (Insert*Name*Define) komutunu τal²■t²r²rsan²z, kar■²n²za Ad Tan²mla (Define Name) diyalog kutusu τ²kar. ╟al²■ma kitab²ndaki adlar (Names in workbook) k²sm²na bir ad girin (÷rne≡in mart_toplam). Burada s÷zcⁿkler aras²nda bo■luk b²rakmamaya dikkat edin. Tamam dⁿ≡mesine t²klad²≡²n²zda o hⁿcrenin bir ismi olur. Art²k o τal²■ma kitab²n²n herhangi bir sayfas²nda herhangi bir hⁿcreye =mart_toplam yazd²≡²n²zda, orijinal hⁿcredeki mart ay² toplam² g÷rⁿnecek.

63. Excel'de formⁿller kulland²≡²m²zda, hⁿcrelerde bazen hata mesajlar² τ²k²yor. Bunlar²n anlam² nedir?
O halde size hata mesajlar²n²n anlam²n² aτ²klayal²m.
#SAYI/0! (#DIV /0!) Formⁿlⁿnⁿz bir say²y² s²f²ra b÷lmeye veya b÷lme i■lemi iτin bo■ bir hⁿcreye g÷ndermeye τal²■²yor. Bildi≡iniz gibi bir say² s²f²ra b÷lⁿnemez.
#AD? (#NAME?) Formⁿl, τal²■ma tablosunda bulunmayan bir alan ad²na ba■vuru yap²yor. Hⁿcrelerinizi adland²rd²ysan²z, yaz²m yanl²■² yapm²■ ta olabilirsiniz.
#YOK! (#NULL?) Formⁿlde hⁿcre ba■vurular²n² ba≡²ms²z de≡i■kenlerden ay²rmak iτin virgⁿl veya noktal² virgⁿl kullanman²z gereken yerlerde bo■luk kulland²≡²n²z² g÷sterir.
#SAYI! (#NUMBER!) Formⁿlⁿnⁿzde bir say² ile ilgili bir sorunla kar■²la■t²≡²n²z² g÷sterir. Bu, Excel formⁿlⁿnde yanl²■ tⁿrde bir ba≡²ms²z de≡i■ken veya hesaplama sonucu, τal²■ma sayfas²nda g÷rⁿntⁿlenemeyecek kadar bⁿyⁿk veya kⁿτⁿk bir de≡er olabilir.
#REF! Excel, geτersiz bir hⁿcre ba■vurusu ile kar■²la■t²≡²nda belirir. Bu, formⁿl iτinde ba■vurulmu■ bir hⁿcreyi sildi≡inizde veya ⁿzerine ba■ka bir hⁿcre yap²■t²rd²≡²n²zda olabilir.
#DE╨ER! (#VALUE!) Bir formⁿlde yanl²■ tⁿrde bir ba≡²ms²z de≡i■ken, yanl²■ tⁿr bir i■lem kulland²≡²n²zda veya metin giri■i iτeren hⁿcrelere ba■vuru yapan matematik i■lemler yapmaya kalk²■t²≡²n²zda belirir.

64. Word'de bⁿyⁿk harflerle yazd²≡²m²z s÷zcⁿkleri kⁿτⁿk, kⁿτⁿk harflerle yazd²klar²m²z² bⁿyⁿk yapmay² ÷≡renmi■tik. Excel'de bunun iτin bir k²sayol tu■ kombinasyonu yok mu?
Bunun iτin bir klavye kombinasyonu yok ama yarataca≡²n²z iki ufak makro ile bu i■i kendiniz halledebilirsiniz.
Metni bⁿyⁿk harfli yapmak iτin ■u makroyu kullan²n:

Sub BuyukHarf()
For Each c In Selection.Cells
c.Value=Ucase$(c.Value)
Next c
End Sub
Metni kⁿτⁿk harf yapmak iτinse ■u makroyu kullan²n:
Sub KucukHarf()
For Each c In Selection.Cells
c.Value=Lcase$(c.Value)
Next c
End Sub

Bu makrolar² kullanmak iτin, iτindeki s÷zcⁿkleri de≡i■tirmek istedi≡iniz hⁿcreleri seτin ve makroyu τal²■t²r²n. ▌sterseniz bu makrolar² araτ τubu≡una dⁿ≡me olarak da atayabilirsiniz. (Makro yaratmay² bilmiyorsan²z, bkz. 95 no'lu pⁿf noktas².)

65. Excel'de Otomatik doldurma ÷zelli≡i oldu≡unu duydum. Bu nas²l τal²■²yor?
Excel, haftan²n gⁿnlerini, aylar² ve rakamlar² otomatik doldurabilir. ╓rne≡in bir hⁿcreye Ocak yaz²n; bu hⁿcreyi seτili duruma getirip sa≡ alt k÷■esindeki noktay² fare ile τeki■tirerek seτili alan² sⁿtunun alt²na do≡ru 4-5 hⁿcre geni■letin. Di≡er hⁿcrelerin (▐ubat, Mart, Nisan,à) olarak doldu≡unu g÷receksiniz. Rakamlarda ise en az iki veri giri■i gerekir. ╓rne≡in bir sⁿtunda ilk hⁿcreye 1, ikinci hⁿcreye 2 yaz²p ayn² i■lemi yaparsan²z, geri kalan hⁿcreler (3, 4, 5,à) olarak dolar. Bu tⁿr verilerde ilk iki hⁿcreye birer atlamal² doldurma yaparsan²z (÷rne≡in 1 ve 3 ya da Ocak, Mart) otomatik doldurma i■lemi de birer atlamal² devam eder (1, 3, 5, 7, 9à veya Ocak, Mart, May²s,à gibi). Sadece gⁿn, ay ve rakamlarla da s²n²rl² de≡ilsiniz. Otomatik doldurulacak serileri kendiniz tan²mlayabilirsiniz. Bunun iτin Araτlar*Seτenekler*╓zel Listeler (Tools*Options*Custom Lists) b÷lⁿmⁿne girip YEN▌ L▌STE seτene≡ini i■aretleyin ve Liste Girdileri (List entries) k²sm²na serinizi yaz²p Ekle (Add) dⁿ≡mesine t²klay²n.

66. Excel'de seτili bir sⁿtunu nas²l ba■ka bir sⁿtuna ta■²r²m?
Excel'de belirli bir hⁿcre alan²n² seτtiyseniz, bu alan²n etaf²nda bir kontur τizgisi olu■ur. Fare imlecini bu kontur τizgisinin ⁿzerine getirdi≡inizde, imleτ ok i■areti halini al²r. Bu imleτle bir hⁿcre alan²n² bo■ bir alana sⁿrⁿkleyip b²rakabilirsiniz. B÷ylece veriler bir alandan ba■ka bir alana ta■²nm²■ olur. Ama sⁿrⁿkledi≡iniz alan dolu ise, buradaki verilerin silinece≡i uyar²s² ekrana gelir. Bu i■lemi yaparken <Shift> tu■unu bas²l² tutarsan²z, seτili alan kopyalan²r, yani ayni alandan iki tane olur. Burada da sⁿrⁿkledi≡iniz alan dolu ise, buradaki verilerin silinece≡i uyar²s² ekrana gelir. Ayn² i■lemi <Ctrl>+<Shift> tu■lar²na basarak gerτekle■tirirseniz, ta■²ma yapt²≡²n²z alanda yeni bir sⁿtun olu■ur ve kom■u hⁿcrelerdeki veriler bozulmadan verileriniz araya girer.

67. Elimizde pound, Fahrenhaeit, galon gibi metrik sistemde kullan²lmayan birimler cinsinden de≡erler var. Bunlar² Excel'de kolayca metrik sisteme d÷nⁿ■tⁿrebilir miyiz?
Evet. Ama ÷nce Araτlar*▌τine Ekle (Tools*Add-Ins) komutu ile τ²kan diyalog kutusundan ╟÷zⁿmleme Araτ Paketi'ni (Analysis ToolPak) i■aretleyip bu modⁿlⁿn yⁿklenmesini sa≡lamal²s²n²z. Bu i■lem tamamland²ktan sonra ╟EV▌R (CONVERT) fonksiyonunu kullanarak birimleri d÷nⁿ■tⁿrebilirsiniz. A■a≡²da s²ras²yla libreyi kilograma, Fahrenheit'² Celcius'a, litreyi galona, watt'² beygirgⁿcⁿne d÷nⁿ■tⁿrmek iτin verdi≡imiz 4 ÷rnek fonksiyonlara bakabilirsiniz. Bunlarda rakam yerine hⁿcre adresi yazarsan²z o hⁿcredeki rakama g÷re i■lem yap²l²r. Di≡er birimlerin nas²l kullan²laca≡²n² Excel Yard²m dosyalar²nda ╟EV▌R (CONVERT) s÷zcⁿ≡ⁿnⁿ aratarak bulabilirsiniz.
=╟EV▌R(1; "lbm"; "kg")
=╟EV▌R(78; "F"; "C")
=╟EV▌R(C12; "lt"; "gal")
=╟EV▌R(30; "w"; "h")

68. Bir say²n²n iptal edildi≡ini g÷stermek iτin Bir Excel hⁿcresinin ⁿzerini bir k÷■eden bir k÷■eye τizmemiz gerekiyor. Ama hⁿcrenin boyutunun de≡i■ti≡inde τizginin de boyunun buna g÷re hizalanmas²n² istiyoruz.
╟izim (Drawing) araτ τubu≡unu aτ²n. Bu araτ τubu≡u ⁿzerindeki ╟izgi (Line) dⁿ≡mesine t²klay²n. Fare imleci bir art² i■aretine d÷nⁿ■ecektir. Diyagonal olarak τizece≡iniz hⁿcrenin ⁿzerine gelin, klavyeden <Alt> tu■una bas²n ve bas²l² tutun; τizginizi τizin. <Alt> tu■una bas²p bu τizgiyi τizince τizgi bu hⁿcreye yap²■t²r²l²r. Art²k hⁿcre bir yere ta■²n²rsa ya da boyutu de≡i■irse τizginin boyutlar² da otomatik olarak buna g÷re de≡i■ecektir. ╟izginin renk, kal²nl²k gibi ÷zelliklerini ayarlamak iτin τizginin ⁿzerine τift t²klay²n ve aτ²lan diyalog kutusundan gerekli ayarlar² yap²n.

BUNLARI DA B▌L▌N!
69. Hⁿcreyi Metne Uydurmak. Excel'de yazd²≡²n²z bir metnin yaz²ld²≡² hⁿcreye tam² tam²na uymas²n² sa≡lamak iτin Biτim*Sⁿtun*En Uygun Geni■lik (Format*Column*AutoFit) komutunu kullanabilirsiniz. Bu i■lemin en pratik yolu ise, metni girdikten sonra fare imlecini hⁿcrenin bulundu≡u sⁿtunun ba■l²≡²na g÷tⁿrⁿp, sa≡ hⁿcre s²n²r² ⁿzerine τift t²klamakt²r. Ayn² ■ey sat²rlar iτin de geτerlidir.

70. Sayfalar, Sayfalar. Excel durum τubu≡u tⁿm sayfalar² ayn² anda g÷rⁿntⁿlemeye yetmez. Tⁿm sayfalar² g÷rmek iτin durum τubu≡unun sa≡²ndaki sola sa≡a kayd²rma dⁿ≡melerinin ⁿzerine sa≡ fare tu■u ile t²klay²n ve istedi≡inizi seτin.

71. Otomatik Toplam. Bir sⁿtundaki tⁿm de≡erleri toplam²n² o sⁿtunun alt²ndaki hⁿcreye yazd²rmak istiyorsan²z, bu hⁿcreye gelip araτ τubu≡undaki Otomatik Toplam (ⁿzerinde sigma simgesi var) dⁿ≡mesine t²klayabilirsiniz. Klavyeyi tercih edenler ise <Alt>+<Shift>+0 tu■una basabilir.

72. Enter Tu■unu Kontrol Edin. Excel'de bir hⁿcreye yazd²ktan sonra <Enter> tu■una basarsan²z, etkin hⁿcre seτicisi bir alt hⁿcreye, <Shift>+<Enter> tu■una basarsan²z bir ⁿst hⁿcreye geτer. Ama genelde alt alta hⁿcreleri de≡il yan yana hⁿcreleri dolduruyorsan²z bu dⁿzeni de≡i■tirebilirsiniz. Araτlar*Seτenekler*Dⁿzen (Tools*Options*Edit) b÷lmesine girin, Y÷n b÷lmesini Sa≡ olarak belirleyin. Art²k <Enter> tu■una bast²≡²n²zda bir sa≡daki hⁿcre seτilecek.

73. H²zl² Kopyalama. Bir hⁿcrenin iτeri≡ini bir alttaki hⁿcreye kopyalamak istiyorsan²z, alt hⁿcreye gidip <Ctrl>+<"> tu■lar²na bas²n.

74. Formⁿl Kopyalama. Ayn² formⁿlⁿ ayn² anda birden fazla hⁿcreye girmek iτin, hⁿcrelerin tⁿmⁿnⁿ seτin, formⁿlⁿ yaz²n ve <Ctrl>+<Enter> tu■una bas²n.

75. Bⁿyⁿk Alanlar² Seτmek. Bⁿyⁿk bir veri alan²n² fare ile kayd²rarak seτmek yerine bir anda geni■ bir seτili alan olu■turabilirsiniz. Bunun iτin <Ctrl>+* tu■lar²na basman²z yeterli. Excel sizin iτin bu bⁿyⁿk alan² seτecektir.


8. G▄N
TABLOLARIMIZI D▄ZENLEYEL▌M
▌■lerinin yava■ yava■ yoluna girdi≡ini g÷ren Elif ve Tamer art²k birbirlerine darg²n g÷rⁿnmⁿyorlard². Eee, bunda benim katk²m da yabana at²lacak gibi de≡ildi. Do≡rusu, buna hay²flanay²m m² yoksa, dedektifli≡e yeni bir boyut ekledi≡imden dolay² sevineyim mi bilemiyordum. Bir a≡²zdan beni soru ya≡muruna tuttuklar²nda, art²k bunlar² dⁿ■ⁿnecek durumda de≡ildimà

76. Excel'de her sⁿtuna girdi≡imiz veriler uzad²kτa uzuyor. Bazen tablonun tamam²n² de≡il, belirli bir de≡ere sahip girdileri g÷rⁿntⁿlemek istiyoruz. Bunu nas²l yapar²z?
Bu i■lemi Excel'in AutoFilter (Otomatik Sⁿz) ÷zelli≡ini kullanarak gerτekle■tireceksiniz. ╓nce i■lemi uygulayaca≡²n²z sⁿtunlar² seτili hale getirin. Sonra Veri*Sⁿz*Otomatik Sⁿz (Data*Filter*AutoFilter) seτene≡ini aktif hale getirin. Bu i■lemi yapt²≡²n²zda bⁿtⁿn sⁿtunlar²n ba■lar²na birer kutucuk konacakt²r. Art²k bu kutucuklardan filtreleme kriter seτeneklerinizi belirtebilirsiniz. Kutucu≡a sol fare dⁿ≡mesiyle bir kere t²klay²n. A■a≡² do≡ru aτ²lan bir liste kutusu belirecektir. Burada sⁿtundan g÷rmek istedi≡iniz kriterleri belirleyebilirsiniz. Otomatik Sⁿz seτene≡ini kullanarak kriterlerinizi de≡i■ik y÷nlerde y÷ntemlerle belirleyebilirsiniz. ╓rne≡in a■a≡² do≡ru aτ²lan liste kutusunda ╓zel (Custom) seτene≡ini tercih etti≡inizde, ekrana ╓zel Otomatik Sⁿzme (Custom AutoFilter) diyalog kutusu gelecektir. Bu seτenek kutusunu kullanarak seτiminize bⁿyⁿktⁿr, kⁿτⁿktⁿr, e■ittir, vs.. gibi seτenekleri de ekleyebilirsiniz. Ayr²ca bu sⁿzme y÷ntemi ile kaτ girdi bulundu≡unu g÷rmek istiyorsan²z, durum τubu≡una bak²n. Burada belirledi≡iniz kritere g÷re bulunan girdi say²s² yaz²yor olacakt²r.

77. Excel'de haz²rlad²≡²m²z tabloyu Word'e nas²l aktar²r²z?
Bunun ⁿτ yolu var: Basit Yap²■t²rma (bkz. Bunlar² da Bilin!; xx. Tablo Yap²■t²rma); G÷mme; ve Ba≡lama. Basit yap²■t²rma hesap tablosunun sadece bir g÷rⁿntⁿsⁿnⁿ yap²■t²r²r. Excel'de bu hesap tablosunu aτ²p yapaca≡²n²z de≡i■iklikler, Word'e yap²■t²r²lm²■ tabloya yans²maz. G÷mme (Embedding) i■leminde ise, Excel tablosunda yapaca≡²n²z de≡i■iklikler Word'e yap²■t²r²lm²■ tabloya yans²maz, ancak Word'deki tablo ⁿzerine τift t²klad²≡²n²zda, tablo ile birlikte Word'ⁿn araτ τubu≡u ve menⁿleri Excel'inki gibi olur ve tablo ⁿzerinde gerekli de≡i■iklikler yap²labilir. G÷mme i■lemi iτin ■u ad²mlar² izleyeceksiniz: Excel'deki tabloyu seτip <Ctrl>+C tu■lar²yla kopyalad²ktan sonra Word'e geτin ve Dⁿzen*╓zel Yap²■t²r (Edit*Paste Special) komutunu τal²■t²r²n. Aτ²lan diyalog kutusunda Yap²■t²r (Paste) ve Microsoft Excel ╟al²■ma Sayfas² Nesne'yi (Microsoft Excel Worksheet Object) seτin. Tamam dⁿ≡mesine t²klay²n.
Ba≡lama (Linking) i■lemi ise Excel'deki tabloda sonradan yapt²≡²n²z de≡i■ikliklerin, Word'e yap²■t²rd²≡²n²z tabloya yans²mas²n² sa≡lar. Ba≡lama i■lemi iτin ■u ad²mlar² izleyeceksiniz: Excel'deki tabloyu seτip <Ctrl>+C tu■lar²yla kopyalad²ktan sonra Word'e geτin ve Dⁿzen*╓zel Yap²■t²r (Edit*Paste Special) komutunu τal²■t²r²n. Aτ²lan diyalog kutusunda Ba≡ Yap²■t²r (Paste Link) ve Biτimlendirilmi■ Metin'i (Formatted Text) seτip Tamam dⁿ≡mesine t²klay²n. Word'deki tablo ⁿzerine sa≡ fare tu■u ile t²klay²p aτ²lan menⁿden Ba≡lant²y² Gⁿncelle■tir (Update Link) komutuna t²klarsan²z, tablonuz Excel'de yap²lan de≡i■ikliklere g÷re gⁿncellenir. Bu menⁿde Excel'de ba≡lant² kurulmu■ dosyay² aτmak iτin de komutlar vard²r.

78. Excel'de girdi≡imiz verileri bir form halinde dⁿzenlemek, bu forma yeni veriler girmek ve istedi≡imiz verileri aratmak mⁿmkⁿn mⁿ?
Elbette. ╓rne≡in elimizde firma isim ve telefonlar²n²n bulundu≡u bir veritaban² olsun. Bu veritaban²n tⁿmⁿnⁿ seτip Veri*Form (Data*Form) komutuna t²klay²n. Kar■²n²za a■a≡²daki gibi bir form kutusu gelecek. Bu formu dBase tarz² gerτek bir veritaban² formu olarak kullanabilirsiniz. Yeni (New) komutuna t²klayarak ilgili alanlara yeni veriler eklerseniz, bunlar Excel tablonuzda en alt sat²ra eklenecektir. Bu ■ekilde bⁿyⁿk bir veritaban² olu■turduysan²z, ╓lτⁿt (Criteria) komutuna t²klayarak istedi≡iniz gibi arama yapt²rabilirsiniz.

79. ▌■verenimiz sat²■a sunaca≡² bir ⁿrⁿn iτin maliyetlerini ve sat²■ gelirlerini vermi■. Belirli bir kar elde etmek iτin ne kadar sat²■ yapmas² gerekti≡ini ÷≡renmek istiyor. Bunu Excel'de hesaplatabilir miyiz?
Elbette. Bunu iτin Excel'in Hedef Ara (Goal Seek) ÷zelli≡ini kullanacaks²n²z. Bunu bir ÷rnek ⁿzerinde anlatal²m: Diyelim ki i■vereninizin sat²■ gelirlerini, giderleri ve kar² a■a≡²da verilen tablodaki gibi olsun. Burada kar 450 milyon TL olarak g÷zⁿkⁿyor. ▌■verenin hedefi ise 500 milyon TL. Araτlar*Hedef Ara (Tools*Goal Seek) komutunu τal²■t²r²n. Hⁿcre Ara (Set cell) k²sm²nda sonuτ almak istedi≡iniz hⁿcrenin ad²n² girin (burada $B$5, B5 hⁿcresini tan²ml²yor). Sonuτ Hⁿcre (To value) k²sm²na hedefledi≡iniz de≡eri girin (burada 500 milyon). Daha sonra De≡i■ecek Hⁿcre (By changing cell) k²sm²na, bu sonucu elde etmek iτin de≡i■tirmek istedi≡iniz hⁿcrenin ismini girin (burada $B$1). Tamam dⁿ≡mesine t²klad²≡²m²zda, 500 milyon TL kar elde etmek iτin, i■verenin sat²■lardan elde etti≡i geliri 2.4 milyar TL'ye τ²karmas² gerekti≡i bulunur. Elbette De≡i■ecek Hⁿcre k²sm²na $B$4 yazsayd²k, bu kar² elde etmek iτin giderlerin kaτ liraya dⁿ■ⁿrⁿlmesi gerekti≡i ortaya τ²kard². Hedef Ara ÷zelli≡i bu kⁿτⁿk ÷rnekte basit g÷rⁿnebilir, ancak karma■²k formⁿllerin kullan²ld²≡² hⁿcrelerde τok i■e yarar.

80. Baz² tablolar²m²z, sayfay² yatay konuma getirsek bile sayfaya s²≡m²yor. Ne yapmal²y²z?
╓nce araτ τubu≡undaki Sayfa ╓nizleme (Print Preview) dⁿ≡mesine t²klayarak sayfan²n bask²dan ÷nceki g÷rⁿnⁿmⁿne geτin. ▄stteki Kenar Bo■lu≡u (Margins) dⁿ≡mesine t²klay²n. Hⁿcrelerin ve sayfan²n s²n²rlar² belli olacak; bunlar² τeki■tirerek hem hⁿcrelere s²≡mayan metinleri dⁿzeltebilir, hem de sayfada yaz²labilecek alan²n boyutlar²n² geni■letebilirsiniz. Tablonuz bir sayfaya yine s²≡m²yorsa Ayarla (Setup) dⁿ≡mesine t²klay²n. Kar■²n²za sayfa yap²s²n² ve di≡er sayfa ayarlar²n² yapabilece≡iniz bir diyalog kutusu gelecek. Burada sayfan²n yatay dikey ayarlar²n² yapabilece≡iniz gibi, S²≡d²r (Fit to) seτene≡ini i■aretleyerek, tablonuzu enine ve boyuna kaτ sayfaya s²≡d²rmak istedi≡inizi belirleyebilirsiniz. Gerekirse Kⁿτⁿltme/Bⁿyⁿtme (Adjust to) alan²na yⁿzde cinsinden de≡erler girerek tablonuzu bⁿyⁿtⁿp kⁿτⁿltebilirsiniz. Bu i■lemler hⁿcreleri ve yaz²tipini uygun boyutlarsa getirecektir. Tabii fazla uzun bir tablo haz²rlam²■san²z, bunu tek sayfaya s²≡d²rmak, yaz²lar²n okunamayacak kadar kⁿτⁿlmesine yol aτacakt²r. Fazla zorlamay²n ve tablonuzu birden fazla sayfada sunman²n yollar²n² aray²n. Ne de olsa bir ka≡²d²n boyutlar² s²n²rl²d²r.

81. Bazen sⁿtun ba■l²klar²n² birden fazla sat²ra yaymam gerekiyor. Bir hⁿcrenin iτinde birden fazla sat²r kullanman²n yolu nedir?
Sⁿtun ba■l²klar²n²z²n birinci sat²rda yer ald²≡²n² varsayal²m. Sat²r²n ba■²ndaki sat²r numaras²na bir kere t²klay²n ve tⁿm sat²r² seτili duruma getirin. Biτim*Hⁿcreler (Format*Cells) komutunu τal²■t²r²n. Ekrana gelecek olan diyalog kutusundan Hizalama (Alignment) b÷lⁿmⁿne gidin. Bu b÷lⁿmde de hⁿcre iτerisindeki metnin yatay ve dikey olarak nas²l yerle■tirilece≡i ayarlanabilir. Bunun hemen yan²ndaki Metni Sar (Wrap Text) seτene≡ini aktif hale getirirseniz, hⁿcre iτerisinde istedi≡iniz kadar sat²r kullanabilirsiniz. Excel hⁿcre iτerisindeki sat²rlar² otomatik olarak bir alta kayd²r²r. E≡er sat²r² istedi≡iniz yerde alta geτirmek istiyorsan²z hⁿcre iτerisinde sat²r² yazarken <Enter> yerine <Alt+Enter> tu■lar²n² kullanarak sat²r² bir alta kayd²rabilirsiniz.

82. Excel hⁿcrelerine girdi≡im metinler, ekranda hⁿcreye s²≡m²■ g÷zⁿkse bile, yaz²c²dan eksik τ²k²yor. Ne yapabilirim?
Excel'de hⁿcre s²n²rlar²n² τeki■tirerek bir metni hⁿcreye tam s²≡d²rd²≡²n²z² dⁿ■ⁿnebilirsiniz. Ancak emin olmay²n; ÷nce Dosya*Bask² ╓nizleme (File*Print Preview) komutunu τal²■t²r²n. Tablonuzun ka≡²t ⁿzerinde nas²l g÷rⁿnece≡ini aktaran bir pencere aτ²lacakt²r. B÷ylece hem eksiklerinizi, hem de hⁿcrelere s²≡mayan metinleri g÷rebilir, gerekli dⁿzeltmeleri yapabilirsiniz.

83. ▌ki farkl² sayfadaki hesap tablolar²m² raporumuzun tek sayfas²na nas²l bast²rabiliriz?
Diyelim ki Excel kitab²n²z²n ilk sayfas²nda (Sayfa1- "Sheet1") a■a≡²daki gibi bir tablo var.

Sayfa2'de ise τok benzer, ancak B Grubu olarak adland²r²lm²■ birtak²m veriler olsun. B Grubu verileri A Grubu verilerinin tam alt²na ta■²nm²■ halde yaz²c² τ²k²■² almak istiyorsunuz. O halde Sayfa2'ye (Sheet2) gidin. G÷rⁿnⁿm*Araτ ╟ubu≡u*╓zelle■tir (View*Toolbars*Customize) dⁿ≡mesine t²klay²n. Kategoriler (Categories) listesinde Yard²mc² (Utility) seτene≡inin ⁿzerine gelin. Sa≡ tarafta, ⁿzerinde foto≡raf makinesi simgesi olan dⁿ≡meyi araτ τubu≡una sⁿrⁿkleyip b²rak²n. Bu kamera dⁿ≡mesidir. Diyalog kutular²n² kapatt²ktan sonra Sayfa2'de veri girilmi■ alan² seτin (Burada A1:D6) ve kamera dⁿ≡mesine t²klay²n. Sayfa1'e geτip bu sayfan²n alt²ndaki uygun bir hⁿcreye (÷rne≡imizde A8) t²klay²n. Sayfa2'deki verilerin bir g÷rⁿntⁿsⁿ Sayfa1'in ⁿzerine yap²■t²r²lacakt²r. <Alt> tu■unu bas²l² tutarak yap²■t²r²lan g÷rⁿntⁿyⁿ uygun bir konuma sⁿrⁿkleyin. Yap²■t²rd²≡²n²z alan²n τerτevesini silmek iτin ⁿzerine sa≡ fare tu■u ile t²klay²p menⁿden Nesneyi Biτimle (Format Object) komutunu τal²■t²r²n. Desen (Pattern) b÷lmesinde Hiτbiri (None) seτene≡ini i■aretleyip Tamam dⁿ≡mesine t²klay²n. A■a≡²daki gibi bir tablo elde edeceksiniz. Sayfa2'deki de≡erleri de≡i■tirirseniz, Sayfa1'e yap²■t²rd²≡²n²z alan iτindeki de≡erler de de≡i■ecek.

84. Excel 4.0'²n Seτenekler menⁿsⁿnde yazd²rma alan²n² belirlemeye yarayan Yazd²rma Alan²n² Seτ diye bir komut vard². Bu komutu Excel 95'te bulam²yorum.
Bir Excel tablosunda istemedi≡iniz alanlar²n ka≡²t ⁿzerine aktar²lmamas² iτin bas²lacak alan² tan²mlaman²z gerekir. Excel 95'te de bu komut olmas²na kar■²n menⁿlerden kald²r²lm²■. Gerτi Araτlar*Seτenekler*Genel b÷lmesinde Excel 4.0 menⁿleri seτene≡ini i■aretleyerek eski menⁿlere d÷nⁿ■ yapma ■ans²n²z var ama, Excel'i her aτt²≡²n²zda tekrar tekrar bu ayar² yapmaman²z iτin daha k²sa bir yol ÷≡reteyim: Araτ τubu≡u ⁿzerine sa≡ fare tu■u ile t²klay²p ╓zele■tir'i (Customize) seτin. Kategoriler (Categories) listesinde Dosya (File) sat²r²n²n ⁿzerine gelin. Yan tarafta g÷rdⁿ≡ⁿnⁿz dⁿ≡meler iτinde ilk s²ran²n sonundaki yaz²c² simgeli dⁿ≡meyi (normal yaz²c² simgesine g÷re daha kⁿτⁿktⁿr) fare ile sⁿrⁿkleyip araτ τubu≡u ⁿzerine b²rak²n. Art²k bir alan² seτip bu dⁿ≡meye t²klad²≡²n²zda yaz²c²ya sadece bu alan² g÷nderebilirsiniz.

BUNLARI DA B▌L▌N!
85. Seτimin Vaziyeti. Bir Excel τal²■ma sayfas²nda bir dizi hⁿcreyi seτtikten sonra bu seτim alan²ndaki baz² bilgileri Excel penceresinin hemen alt²ndaki durum τubu≡unda bulunan Otomatik Hesaplama kutusundan alabilirsiniz. Bu kutuda normalde seτti≡iniz hⁿcredeki say²lar²n toplam² g÷rⁿntⁿlenir. Ancak bu kutunun ⁿzerine gidip sa≡ fare dⁿ≡mesine bast²≡²n²zda bir menⁿ aτ²l²r. Bu menⁿden seτimle ilgili ortalama, say² adedi, en bⁿyⁿk ve en kⁿτⁿk de≡erleri ve elbette say²lar²n toplam²n² ekrana getirebilirsiniz.

86. Ba■l²k Ortalama. ╟al²■ma tablosunun bir sat²r²nda belirli hⁿcreler aras²na ortalanm²■ bir ba■l²k yazmak istiyorsan²z, ilk hⁿcreye ba■l²≡²n²z² yaz²n. Sonra o sat²rda ilk hⁿcre ile birlikte ortalama yap²lacak tⁿm hⁿcreleri seτin ve araτ τubu≡unda Sⁿtunlar Aras²nda Ortala (Merge and Center) dⁿ≡mesine t²klay²n.

87. Tablo Yap²■t²rma. Excel'de haz²rlad²≡²n²z tabloyu bir Word belgesine, Word tablolar²na benzer bir ■ekilde yap²■t²rmak istiyorsan²z, tabloyu Excel'de seτip <Ctrl>+C tu■lar²na bas²n. Daha sonra Word belgesine geτip Dⁿzen*╓zelYap²■t²r (Edit*Paste Special) komutunu τal²■t²r²n. Tⁿrⁿ (As) k²sm²nda Biτimlendirilmi■ Metin'i (Formatted Text) seτip Tamam dⁿ≡mesine t²klay²n.

88. Word'den Excel'e Tablo. Word'de haz²rlad²≡²n²z bir tablo varsa bunu Excel'e kes/yap²■t²r y÷ntemi ile biτimi bozulmadan aktarabilmeniz iτin o tablonun Word'ⁿn tablo yaratma fonksiyonlar² ile de≡il, aralar²na sekme (Tab) verilerek haz²rlanm²■ olmas² gerekir. Bu sekmeler, Excel'de verinin bir sa≡daki hⁿcreye yaz²laca≡²n² belirtir.


9. G▄N
GRAF▌KLER, FONKS▌YONLAR, MAKROLAR
▌■te son gⁿne gelmi■tik. Excel'in grafik ÷zellikleri, makrolar² ve fonksiyonlar² ile ilgili sorular²n² cevaplay²p birkaτ pⁿf noktas² verdi≡imde raporlar²n² haz²rlamak iτin hiτbir eksikleri kalmayacakt².
"Grafiklerle ve fonksiyonlarla u≡ra■mak pek kolay i■ de≡il" dedi Tamer.
"O kadar τekinmeyin; sizin iτin gerekli olanlar² ÷≡renmeniz zor de≡il. Excel 95, grafik sihirbaz² ile grafik yaratma i■lerini kolayla■t²r²yor. Fonksiyonlara, yani i■levlere gelince, temel matematik i■levlerini kullanmakta zorlanmazs²n²z. Ama Excel'de 430'a yak²n i■lev var. Bunlar²n hepsini anlatmaya zaman yetmez. Ama mant²≡²n² bir kez kaparsan²z arkas² gelir."
"Ya makrolar?" diye sordu Elif.
"Makrolar biraz uzman i■idir. Art arda yapt²≡²n²z i■lemleri tek komuta indirmesi iτin, Word'deki gibi Makro Kaydet komutu ile temel makrolar yaratabilirsiniz. Ancak, gerτek makrolar yaratmak iτin Visual Basic For Applications isimli makro yaratma dilini iyi bilmeniz gerekir. Yine de size birkaτ ÷rnek verece≡im. ▐imdi dersimize geτelimà"

89. Excel'de bir grafi≡i nas²l τizdiririz?
Bunu basit bir ÷rnek ⁿzerinde aτ²klayal²m. Diyelim ki a■a≡²daki gibi bir veritaban²m²z var. Bu veritaban²nda belirtilen kamyonlar²n her ay ta■²d²klar² yⁿk miktar² grafik olarak g÷sterilmek isteniyor.

╓nce bu tablonun tamam²n² seτin ve araτ τubu≡undaki Grafik sihirbaz² (Chart Wizard) butonuna t²klay²n. ▌mleτ art² i■aretine d÷nⁿ■ecektir. Bu imleτ ile hesap tablosunun bo■ bir alan²na bir dikd÷rtgen τizin. Kar■²n²za Grafik sihirbaz²n²n 1. ad²m² τ²kacak. Tablonun tamam²n² ÷nceden seτti≡iniz iτin Aral²k (Data range) k²sm²nda de≡i■iklik yapman²z gerekmez; ▌leri (Next) dⁿ≡mesine t²klay²n. 2. ve 3. ad²mlarda grafi≡inizin biτimini seτeceksiniz; bu tercih size kalm²■. 4. ad²mda sat²r veya sⁿtunlardaki verilerin grafik ⁿzerindeki yerle■imi ile ilgili ayarlar var. ╓rne≡imizde bu diyalog kutusunda bir de≡i■iklik yapmak gerekmiyor; ama diyalog kutusunda g÷rⁿnen ÷rnek grafi≡e g÷re bu seτeneklerin ne i■e yarad²≡²n² kolayca g÷rebilirsiniz. 5. ad²mda g÷stergeyi (lejand) ekleme seτene≡inin yan² s²ra, grafik ba■l²≡²n² ve eksen ba■l²klar²n² yazabilece≡iniz alanlar bulunur. Bunlar² doldurun. Son dⁿ≡mesine t²klad²≡²n²zda grafi≡iniz olu■acak. Grafi≡in renklerini, τizgi ve kenarl²k kal²nl²klar²n² de≡i■tirmek iτin, Grafi≡in ⁿzerine τift t²klay²n; daha sonra biτimini de≡i■tirmek istedi≡iniz ÷≡enin ⁿzerine τift t²klay²n. Kar■²n²za biτimle ilgili her tⁿr de≡i■ikli≡i yapabilece≡iniz bir diyalog kutusu gelecek.

90. Excel'de bir zaman serisine g÷re girdi≡imiz verilerle bir τubuk grafik haz²rlad²k. Bu τubuk grafik ⁿzerinde serinin genel gidi■ini (trendini) g÷sterebilir miyiz?
Bunun iτin E╨▌L▌M (TREND) i■levini kullanacaks²n²z. ╓rne≡in elimizde a■a≡²daki gibi bir veritaban² olsun. Sat²■ Trendini (e≡ilimini) hesaplamak iτin, A3 alan²na Sat²■ Trendi yazd²ktan sonra B3:G3 alan²n² seτin. Hemen ard²ndan =E╨▌L▌M(B2:G2) formⁿlⁿnⁿ yaz²p <Ctrl>+<Shift>+<Enter> tu■lar²na ayn² anda bas²n. B÷ylece sat²■ trendi de≡erlerini bulmu■ oldunuz. Bunu grafi≡e d÷nⁿ■tⁿrmek iτinse, A1:G3 aras²ndaki hⁿcreleri seτin, Grafik Sihirbaz² (Chart Wizard) dⁿ≡mesine t²klay²p τal²■ma sayfas² ⁿzerinde bir grafik alan² yarat²n. Grafik Sihirbaz²'n²n 2. ad²m²nda tipi olarak karma (τizgi-τubuk) grafik tⁿrⁿnⁿ, 3. ad²mda ilk seτene≡i i■aretleyin. B÷ylece a■a≡²daki gibi, hem ayl²k sat²■lar² hem de sat²■ trendini g÷steren bir grafik elde edeceksiniz.

91. Tablomuza yazd²≡²m²z baz² rakamlar²n en yak²n tam say²ya yuvarlanmas²n² istiyoruz. Bunu nas²l yapar²z?
Bunun iτin Excel'in YUVARLA (ROUND) fonksiyonundan yararlanabilirsiniz. Ancak, fonksiyonlar verilerin bulundu≡u hⁿcrelerde kullan²lamazlar; yoksa fonksiyon d÷ngⁿye girer. Bu yⁿzden, bir sⁿtuna say²lar² girdiyseniz, yan²ndaki sⁿtuna YUVARLA fonksiyonu ile yuvarlat²lm²■ hallerini yazmal²s²n²z. Sonra gerekirse gerτek rakamlar²n bulundu≡u sⁿtunu seτip, sa≡ fare menⁿsⁿnden Gizle (Hide) komutu ile bu sⁿtunu gizleyebilirsiniz. ▐imdi YUVARLA fonksiyonunun nas²l kullan²ld²≡²n² anlatal²m: =YUVARLA(A5;-1) gibi bir de≡er A5 sⁿtunundaki rakam² bir basamak yuvarlar. ╓rne≡in rakam 3456 ise 3460 yapar. -1 yerine -2 kullansayd²k yuvarlanm²■ rakam 3500 olacakt². Burada eksi (-) i■areti sizi ■a■²rtmas²n: Burada 1, 2 gibi pozitif bir de≡er kullansayd²k, varsa ondal²k kesirden sonras²n² yuvarlayacakt². ╓rne≡in 3456,45 gibi bir rakam
iτin =YUVARLA(A5;1) fonksiyonunu kullan²rsan²z, yuvarlanm²■ rakam 3456,5 olur.
92. Bir hⁿcrenin de≡eri ÷rne≡in 100'den fazla ise 100 yaz²lmas², az ise gerτek de≡erin yaz²lmas²n² istiyoruz. Bunu nas²l ba■arabiliriz?
Bunu Excel'in IF fonksiyonunu kullanarak yapaca≡²z. a■a≡²daki gibi bir hesap tablonuzun oldu≡u varsayal²m. Burada A ve B sⁿtunlar²nda yazan de≡erleri toplay²p D sⁿtununa yaz²yoruz. Sizin istedi≡iniz D sⁿtunundaki de≡erin 100'den fazla olmas² durumunda buraya 100 yaz²lmas² oldu≡una g÷re D sⁿtununda ufak bir IF formⁿlⁿ kullanmam²z gerekiyor. Burada yazmam²z gereken formⁿl ise E╨ER((C3+B3)>100,100,C3+B3). ▌ngilizce Excel kullan²yorsan²z E╨ER yerine IF formⁿlⁿnⁿ kullanabilirsiniz.

93. Hⁿcreye girdi≡im tarihin o y²l²n kaτ²nc² gⁿnⁿ oldu≡unu hesaplatmak istiyorum. Yani, 1 Ocak iτin 1. Gⁿn, 31 Kas²m iτin 366. Gⁿn olacak ■ekilde. Bunu nas²l ba■arabilirim?
Ayn² zamanda Jⁿlyen takvimi ad² verilen bu i■lemi yapmak Excel iτin son derece kolayd²r. Ancak dikkat edilmesi gereken bir nokta var, o da art²k y²llar. Neyseki Microsoft'τular Excel'i yaparken bunu ayarlayacak bir ■eyler geli■tirmi■ler. A1 hⁿcresinde dⁿzgⁿn olarak yaz²lm²■ tarihin oldu≡unu dⁿ■ⁿnelim. B1 hⁿcresine
=A1-TAR▌H(YIL(A1)-1;12;31)
formⁿlⁿnⁿ girerseniz, bu formⁿl A1 hⁿcresindeki tarihin y²l²n kaτ²nc² gⁿnⁿne kar■²l²k geldi≡ini g÷sterecektir. (▌ngilizce Excel kullan²yorsan²z, TAR▌H yerine DATE fonksiyonunu kullan²n.)

94. Raporumuzda matrisler kullanaca≡²z. Bu matrislerin τarp²m²n² Excel'de otomatik yapt²rabilir miyiz?
Excel bu ÷zelli≡e sahip. ╓rne≡in τal²■ma tablonuzun A1:C3 alan²nda 3x3'lⁿk bir matris ile F1:G3 alan²nda 3x2'lik birer matris olsun. (▌ki matrisin τarp²labilmesi iτin, ilk matrisin sⁿtun say²s²n²n, ikinci matrisin sat²r say²s²na e■it olmas² gerekti≡ini hat²rlatal²m.) 3x3'lⁿk (mxn format²ndaki) matris ile 3x2'lik (nxp format²ndaki) iki matris τarp²l²rsa, 3x2'lik (mxp format²nda) yeni bir matris olu■ur. O halde τal²■ma tablomuzun bo■ ve uygun bir yerinde 3x2'lik bir alan seτin ve bu alana =D╟ARP(A1:C3; F1:G3) formⁿlⁿnⁿ girip (▌ngilizce Excel kullan²yorsan²z D╟ARP yerine MMULT fonksiyonunu kullan²n) <Shift>+<Ctrl>+<Enter> tu■lar²na bas²n. ▌■te matris τarp²m²n²z kar■²n²zdaà

95. Excel'de makro yaratmaya τal²■²yoruz ama yazd²≡²m²z makro, sayfa (sheet) olarak ⁿzerinde τal²■t²≡²m²z kitapa ekleniyor. Makrolar² tⁿm kitaplarda geτerli k²lman²n yolu yok mu?
Bu, Excel'i yaratanlar²n bir azizli≡i. Excel'de makrolar Word'den farkl² bir ■ekilde kaydedilir. Makrolar²n²z² tⁿm belgelerde geτerli k²lmak iτin ■u yolu izlemelisiniz: Excel'de bir kitap (workbook) aτ²n. Araτlar*Makro Kaydet*Yeni Makro Kaydet (Tools*Record Macro*Record New Macro) komutuna t²klay²n. Kar■²n²za gelen diyalog kutusuna yeni makronuzun ad²n² girin ve Seτenekler (Options) dⁿ≡mesine t²klay²n. Saklama Yeri (Store in) k²sm²nda Ki■isel Makro ╟al²■ma Kitab² (Personal Macro Workbook) seτene≡ini i■aretleyin. Tamam dⁿ≡mesine t²klayarak aτ²lan Modⁿl sayfas²nda yeni makronuzu yaz²n. (Bu ■ekilde makro yazmak iτin Visual Basic for Applications dilini bilmeniz veya elinizde makro ÷rneklerinin olmas² gerekir.) Dosyay² PERSONAL.XLS ad²yla EXCEL\XLSTART dizinine kaydedin. Bundan b÷yle her Excel'i aτt²≡²n²zda bu dosya kar■²n²za gelecek, yaratt²≡²n²z her yeni makro bu dosyaya eklenecek ve ⁿzerine aτt²≡²n²z tⁿm dosyalarda tⁿm makrolar²n²z geτerli olacak. Tabii, Excel'i her aτt²≡²n²zda PERSONAL.XLS dosyas²n²n g÷rⁿnmesini istemeyebilirsiniz. ╓yleyse bu dosya aτ²ld²≡²nda Pencere*Gizle (Windows*Hide) komutunu τal²■t²r²n. Yeni bir makro yarataca≡²n²z zaman bu dosyay² Pencere*G÷ster (Window*Unhide) komutuyla g÷rⁿnⁿr hale getirmeniz gerekti≡ini de unutmay²n.

96. Excel'de girdi≡im verileri s²ralamak veya sⁿzmek (filtrelemek) istedi≡imde bunlar²n do≡ru s²rada olmad²≡²n² g÷rⁿyorum. Nedendir ve nas²l dⁿzeltilir?
Bu, bⁿyⁿk olas²l²kla, girdilerin ba■²nda yanl²■l²kla bo■luk b²rak²yor olman²zdan kaynaklan²yor. Ama tek tek bu bo■luklar² silmek zorunda de≡ilsiniz. Seτti≡iniz hⁿcrelerde bunu sizin yerinize yapan bir makro var:
Sub BoslukSil()
For Each c In Selection.Cells
c.Value=Application.Trim(c.Value)
Next c
End Sub

97. Formⁿl (i■lev) kullanarak yapt²≡²m hesaplar²n, formⁿl olarak de≡il, rakamsal de≡er olarak g÷rⁿnmesini istiyorum.
Bir hⁿcrede formⁿl kullanarak yapt²≡²n²z hesab² ba■ka bir hⁿcreye kopyalayacaksan²z, bu hⁿcreyi seτin ve Ctrl+C tu■lar² ile kopyalay²n. Sonra kopyalama yapaca≡²n²z hⁿcreye geτerek Dⁿzen*╓zelYap²■t²r (Edit*Paste Special) komutunu τal²■t²r²n. Ekrana gelen diyalog kutusunda De≡erleri (Values) seτene≡ini i■aretleyip Tamam dⁿ≡mesine t²klay²n. Ama bir hⁿcre veya hⁿcre grubundaki formⁿlleri rakamsal de≡ere τevirmek istiyorsan²z, ■u makroyu da kullanabilirsiniz:
Sub Form2Deger()
For Each c In Selection.C ells
c.Formula=c.Value
Next c
End Sub

BUNLARI DA B▌L▌N!
98. Dikine Ba■l²klar. Excel tablonuzda dikine ba■l²klar kullanmak istiyorsan²z, ba■l²≡²n yer ald²≡² hⁿcreyi seτin, ⁿzerine sa≡ fare tu■u ile t²klay²p Hⁿcreleri Biτimle (Format Cells) komutunu τal²■t²r²n. Hizalama (Alignment) b÷lmesine geτip Y÷nelim (Orientation) k²sm²ndan dikine ba■l²k format²n² seτip Tamam dⁿ≡mesine t²klay²n.

99. Otomatik Biτim. Excel'de haz²rlad²≡²n²z tablolara ■²k bir g÷rⁿnⁿm vermek istiyorsan²z, tabloyu seτip Biτim*Otomatik Biτim (Format*AutoFormat) komutunu τal²■t²r²n. Kar■²n²za gelen diyalog kutusunda pek τok tablo biτimini ÷rnekleri ile birlikte bulacaks²n²z.

100. Romen Rakamlar². Bir say²n²n Romen rakamlar² ile g÷rⁿnmesini istiyorsan²z, ROMEN() formⁿlⁿnⁿ kullanabilirsiniz. B2 hⁿcresinde 1996 say²s²n²n oldu≡unu varsayal²m. E≡er A2 hⁿcresinde bu say²y² Romen rakam² ile g÷rmek istiyorsan²z, bⁿtⁿn yapaca≡²n²z ■ey A2 hⁿcresine ROMEN(B2) formⁿlⁿnⁿ girmektir.

101. F²r²ldak. Hesap tablonuza bir hⁿcrenin de≡erini art²r²p azaltacak dⁿ≡meler eklemek iτin F²r²ldak (Spinners) ÷zelli≡ini kullanabilirsiniz. Bu dⁿ≡meyi kullanmak iτin herhangi bir hⁿcreye herhangi bir de≡er girin. Forms (Formlar) araτ τubu≡undan F²r²ldak arac²n²n dⁿ≡mesine bas²n. Farenizi kullanarak hesap tablosunda istedi≡iniz yere istedi≡iniz boyutta bir f²r²ldak τizin. F²r²ldak ⁿzerine sa≡ fare tu■uyla bas²n; Nesne Biτimle (Format Object) komutunu τal²■t²r²n. Diyalog kutusunun Hⁿcre Ba≡lant²s² (Cell Link) b÷lmesinde say²n²n etkileyece≡i adresi girin (÷rne≡in B3 iτin $b$3). Bu diyalog kutusundan ayr²ca hⁿcrenin alabilece≡i minimum ve maksimum de≡erleri, art²■ miktar²n² ayarlayabilirsiniz. ▌■te bu kadar. Art²k artt²rma/azaltma dⁿ≡menizi kullanabilirsiniz.


Elbette bu τaylaklar²n Excel bilgilerini geli■tirmek iτin daha bir f²r²n ekme≡e ihtiyaτlar² vard². Ama art²k i■i bilen birini mi tutarlar, yoksa bu ÷≡rendiklerinin ⁿzerine her gⁿn bir ta■ daha koyup kendileri mi Excel uzman² olurlard², oras² kendilerine kalm²■t². Do≡rusu bu maceran²n bitmesi i■ime geliyordu. Bana art²k hayr² dokunmayaca≡² anla■²lan o ye■il g÷zleri de≡il, birikmi■ faturalar²m² dⁿ■ⁿnmek zorundayd²m.
Elif ve Tamer ofisimden ayr²ld²klar²nda, geride bol s²f²rl² bir τek ve daha dⁿn k²yamet habercisi gibi ya≡an sa≡ana≡² hiτe sayarcas²na par²ldayan bir nisan gⁿne■i b²rakm²■lard². Ofisimin kap²s²n² kilitleyip Cihangir'deki evime do≡ru yol al²rken iyi bir tatili hakketti≡imi dⁿ■ⁿnⁿyordum. ▐÷yle Fethiye civarlar²nda, bol deniz, bol kum ve bol ormanl² bir tatilià